Nowoczesne okna mają wiele zalet: doskonale izolują, chronią przed hałasem i pozwalają oszczędzać energię cieplną. Ich szczelność nie jest wadą – to wymóg współczesnych standardów budownictwa. Warto jednak pamiętać, że w przeciwieństwie do starszych rozwiązań, dzisiejsze okna nie zapewniają już naturalnej wymiany powietrza. Funkcja wentylacyjna została całkowicie przeniesiona na systemy wentylacyjne, w których istotną rolę odgrywają nawiewniki okienne.
Czym są zbyt szczelne okna? Czy rozszczelnienie wystarczy?
W starszych budynkach naturalna wymiana powietrza następowała dzięki nieszczelnościom w stolarce okiennej. Obecnie, ze względu na wysokie wymagania izolacyjności cieplnej, montuje się okna o bardzo wysokiej szczelności. To rozwiązanie korzystne dla komfortu cieplnego i efektywności energetycznej, ale jednocześnie oznacza, że świeże powietrze nie napływa samoczynnie do wnętrza. Z technicznego punktu widzenia nie ma więc czegoś takiego jak „zbyt szczelne okna” – problem stanowi niedostosowany do nich system wentylacyjny.
Jeśli w takim domu nie działa sprawny system wentylacyjny, łatwo o niepożądane skutki: nadmiar wilgoci, zaparowane szyby, skraplanie pary wodnej na ścianach czy ramach okien. Z czasem może to sprzyjać rozwojowi pleśni i obniżać jakość powietrza w pomieszczeniach. Problem staje się szczególnie widoczny w nowym budownictwie i domach pasywnych, gdzie szczelność przegród jest wyjątkowo wysoka.
Właśnie dlatego nie wystarcza samo rozszczelnianie okna czy korzystanie z uchyłu. Skutecznym i trwałym rozwiązaniem są nawiewniki – elementy systemu wentylacyjnego, które w sposób kontrolowany doprowadzają świeże powietrze z zewnątrz, zapewniając zdrowy mikroklimat we wnętrzach.
Alternatywa: nawiewniki okienne
Zamiast ciągłego uchylania okna czy ręcznego rozszczelniania, coraz więcej osób decyduje się na nawiewniki okienne. To niewielkie, ale bardzo skuteczne urządzenia montowane w ramie okna, ramie skrzydła lub w górnej części okna, najczęściej tuż nad górną krawędzią szyby zespolonej. Ich zadaniem jest umożliwienie kontrolowanego napływu powietrza z zewnątrz bez konieczności otwierania całego okna. Urządzenia te są przeznaczone do budynków korzystających z systemów wentylacji grawitacyjnej, mechanicznej wywiewnej lub hybrydowej (będącej połączeniem obu rozwiązań).
Wyróżniamy kilka rodzajów nawiewników – najpopularniejsze to:
- nawiewniki ciśnieniowe, które działają automatycznie, reagując na różnicę ciśnień wewnątrz i na zewnątrz,
- nawiewniki higrosterowane – z automatyczną regulacją na podstawie poziomu wilgotności w pomieszczeniu.
Tego typu rozwiązania pozwalają na bezpieczne wietrzenie nawet podczas nieobecności domowników czy w sezonie grzewczym. Co ważne, nawiewniki ograniczają ilość wpadającego zimnego powietrza, dzięki czemu ciepłe powietrze we wnętrzu nie ucieka zbyt szybko. Zapewniają też stały dopływ świeżego powietrza, bez przeciągów i gwałtownych zmian temperatury. Nowoczesne nawiewniki okienne zapewnia polski producent nawiewników – Brevis.
Jak nawiewniki wpływają na działanie wentylacji?
Dobrze dobrane i poprawnie zamontowane nawiewniki znacząco poprawiają funkcjonowanie wentylacji grawitacyjnej. Kluczem do jej skuteczności jest bowiem różnica ciśnień – a żeby powietrze mogło swobodnie wypływać przez kanały wywiewne, musi mieć zapewniony dopływ powietrza z zewnątrz. Tu właśnie wkraczają otwory nawiewne, które tworzą ścieżkę przepływu powietrza przez całe mieszkanie.
Gdy nawiewnik wprowadza świeże powietrze do wnętrza, wypiera ono zużyte powietrze ku górze, gdzie zwykle znajdują się kratki wentylacyjne. W ten sposób poprawia się intensywność wentylacji, a cyrkulacja powietrza działa zgodnie z założeniami projektowymi.
Co więcej, nawiewniki minimalizują ryzyko powstawania zaparowanych szyb, wilgoci w ścianach czy zapachów zalegających w poszczególnych pomieszczeniach. Dzięki nim obieg powietrza jest naturalny, ciągły i zgodny z fizyką budynku – bez konieczności ciągłego ręcznego sterowania skrzydłem okiennym.
Gdzie i jak montować nawiewniki?
Montaż nawiewników nie wymaga wymiany całych okien – można je zainstalować zarówno w nowych, jak i już użytkowanych oknach. Najczęściej umieszcza się je w ościeżnicy, ramie skrzydła lub nad górną krawędzią szyby zespolonej, tak aby nie zaburzały estetyki stolarki okiennej i nie przeszkadzały w otwieraniu okien, a jednocześnie zapewniały skuteczny dopływ powietrza.
Wybór nawiewnika powinien uwzględniać m.in. wielkość i funkcję danego pomieszczenia, stopień jego użytkowania oraz zapotrzebowanie na świeże powietrze (zgodnie z Polskimi Normami). Istotna jest też powierzchnia nawiewnika, która wpływa na ilość wpuszczanego powietrza. Urządzenia te mogą być regulowane ręcznie – np. przesuwaną zasuwą – lub wyposażone w czujniki umożliwiające automatyczną regulację dopływu.
Warto, by instalacja nawiewników została wykonana przez fachowców – zapewni to ich prawidłowe działanie oraz zachowanie gwarancji na okna. Źle dobrane lub nieprawidłowo zamontowane nawiewniki mogą nie działać poprawnie i nie spełniać swojej funkcji.
Nawiewniki kontra mikrowentylacja – porównanie
Wielu użytkowników wciąż myli mikrowentylację z pełnoprawną wentylacją. Ustawienie uchylonego skrzydła lub tzw. mikroszczeliny w oknie może dawać chwilowy efekt poprawy warunków wewnętrznych, ale nie jest rozwiązaniem systemowym. Mikrowentylacja nie zapewnia ciągłości działania, nie reaguje na warunki wewnętrzne ani zewnętrzne, a do tego w sezonie grzewczym skutkuje nadmiernym napływem zimnego powietrza, które może powodować wychłodzenie wnętrza.
W porównaniu do niej nawiewniki okienne są:
- bardziej precyzyjne,
- wyposażone w mechanizmy regulujące ilość wpuszczanego powietrza,
- działające niezależnie od użytkownika.
W odróżnieniu od mikrowentylacji, nawiewniki nie wymagają żadnych ręcznych czynności, jak ustawienie klamki, i pozwalają na stały dopływ świeżego powietrza bez ryzyka przeciągów. Wniosek? Mikrowentylacja może być użyteczna awaryjnie, ale tylko nawiewniki gwarantują pełną i bezpieczną wymianę powietrza w domu.
Podsumowanie i rekomendacja
Nowoczesne, szczelne okna to standard współczesnego budownictwa – zwiększają efektywność ogrzewania i poprawiają komfort cieplny w domu. Trzeba jednak pamiętać, że nie pełnią już funkcji wentylacyjnej. Jeśli system wentylacyjny nie działa prawidłowo lub jest niewystarczający, może to prowadzić do problemów z nadmiarem wilgoci, zaparowanymi szybami czy pogorszeniem jakości powietrza w pomieszczeniach.
Rozszczelnienie okna czy uchylone skrzydło mogą doraźnie poprawić sytuację, ale to rozwiązania niedoskonałe – prowadzące do strat ciepła i niewygodne w codziennym użytkowaniu. Tymczasem nawiewniki okienne oferują to, czego potrzeba: stały, kontrolowany dopływ powietrza, poprawę obiegu powietrza w pomieszczeniach, ochronę przed nadmiarem wilgoci i zachowanie komfortu cieplnego.
Dlatego przy każdej wymianie okien warto od razu rozważyć montaż nawiewników, a w istniejących oknach – ich doposażenie. To proste i efektywne rozwiązanie, które pomaga Twoim oknom działać poprawnie, bez rezygnowania z ich szczelności.
